Medezeggenschap en cao; de beschikbaarheidstabel
In het onderwijs werken veel mensen in deeltijd. De baan van 4 dagen is het populairst, maar kleinere aanstellingen zijn er natuurlijk ook. Wie in deeltijd werkt, wil niet alle dagen verplicht op school doorbrengen met een reeks tussenuren. Dat is ook niet nodig.
De inzetbaarheid voor onderwijsgevenden is vastgelegd in hoofdstuk 6 artikel 4 van de cao voortgezet onderwijs. Daar staat:
Tenzij met de werknemer anders is afgesproken en/of met P(G)MR anders is overeengekomen, geldt voor de inzetbaarheid van de medewerker de volgende tabel:
* Daar waar scholen in de gelegenheid zijn om een weektaak van meer dan 0,9 in te roosteren in 9 dagdelen, zal dit daadwerkelijk nagestreefd worden.
Helder? Twee dingen zijn van belang. Eerst de voetnoot over inzet bij een werktijdfactor van meer dan 0,9. De school moet streven deze weektaak voor voltijders in 4,5 dag in te roosteren, zodat de leraar een dagdeel zonder lessen houdt. Maar als dat niet lukt, om welke reden dan ook, staat er niet bij wat er dan moet gebeuren. Kans voor open doel om dit via het initiatiefrecht met de mr te bespreken en er zijn scholen die dit strakker hebben vastgelegd dan de cao dit voorschrijft.
Ten tweede staat bovenaan dat deze tabel geldt, tenzij anders is overeengekomen met de personeelsgeleding in de mr. Je mag dus iets anders afspreken: een kans om de situatie op school mee te wegen. Van andere scholen kun je leren dat het mogelijk is om het vrije dagdeel bij voltijders vast te leggen (dus een ‘recht’ en niet een ‘streven’). Is de lesdruk voltijd bijvoorbeeld 23 lessen van 50 minuten, dan valt die prima te spreiden over 4,5 dag (5,1 les per dag).
Deze redenering past niet alleen bij voltijders. Op een school waar ik gewerkt heb, werd de baan van 4 dagen opgerekt tot 0,85 voor mensen die dat wilden, maar met behoud van 8 dagdelen in 4 maximaal in te roosteren dagen. Dat helpt een beetje bij een lerarentekort omdat deze mensen iets meer inzetbaar zijn (circa 6 procent), terwijl ze één dag in de week zonder lestaken behouden. Zo’n eigen inzetbaarheidstabel heeft gevolgen voor veel andere beleidsafspraken op school, dus er is ruim overleg nodig om dit goed te regelen. De mr-consulenten, trainers en adviseurs van de AOb zijn beschikbaar voor advies.
En het po?
Leerkrachten in het primair onderwijs kunnen in meerdere klassen werken, maar switchen niet vaak van groep tijdens een schooldag. Of werkdagen in de week op elkaar moeten aansluiten of niet is een kwestie van overleg.
